Otóż nie, do dziś, kiedy to dla swojego własnego spokoju ducha robię sobie mały ściągawnik wiedzy.
Podział materiałów
Materiały dzielimy na tkaniny i dzianiny. Posiadają jeden jedyny wspólny mianownik - określane są jednakowo jako płaski wyrób włókienniczy. Nie drożąc tematu przejdźmy do istotnych pojęć.
Tkanina - Powstała poprzez splecenie ze sobą prostopadłych układów nitek osnowy oraz wątku. Nitki osnowy ułożone równolegle do siebie tworzą przesmyk w który wprowadzany jest wątek. Postępuje tutaj mechanizm przerzutowy, według ściśle określonego splotu, po czym zostaje dociśnięty do krawędzi tkaniny. Powtarzanie opisanego cyklu określane jest jako tkanie.
Dzianina - Najlepiej opisuje piękne szaliki i czapki robione przez mamę na drutach. Powstaje dzięki tworzeniu rządków lub kolumienek połączonych ze sobą oczek. Przeciwnie do tkaniny, dzianinę tworzy się z jednej nitki na szydełkarkach bądź wielu (lub jednej) osnów - na osnowarkach. Dzianiny rządkowe powstają z jednej nitki, natomiast kolumienkowe z wielu równoległych nitek.
Żebym nie była gołosłowna przerabiałam dokładniej mechanizm powstawania tkanin na youtube, zdając sobie sprawę że dla laików tkackich jest to czarna magia. Przejdźmy więc do spraw użytkowych, chyląc czoła ludziom tworzących (jakże piękne!) materiały z których powstają nasze ubrania.
Tkanina jest sztywna, stabilna, nie dostosowuje się do kształtu ciała niczym dzianina. Wykorzystywana jest głównie do produkcji pościeli, obrusów, ręczników, eleganckich ubrań które są dobrze wykrojone lecz nie dostosowują się do kształtu ciała np. żakiety, marynarki, płaszcze, koszule. Sztywna tkanina często ulega wypychaniu.Dzięki wykorzystaniu dodatku z tkanin elastycznych (lycra, elastan), cieszymy się spodniami, czy eleganckimi koszulami mającymi zdolności opinające. Dużym minusem tkanin jest złe obszycie na krawędziach, przez co ubranie ulega pruciu.
Dzianina niestety nie odciąga od problemów. Lecące oczka, prucie, postępuje najczęściej przy noszeniu rajstop oraz skarpet. W przeciwieństwie do tkanin - dzianiny są elastycznie, posiadające zdolności dostosowywania, przemieszczania nitek względem ruchów ciała. Dzianina ładnie opina sylwetkę, jest miękka i przyjemna w dotyku. Znajdziemy ją wśród sukienek, bluzek, odzieży sportowej, bieliźnie.
Znając już rodzaje materiałów jakie spotykamy, czas na surowce włókiennicze, abyśmy mogli odrzucać (lub też przyjmować) ubrania w zależności od indywidualnych potrzeb (ciepły sweter, płaszcz; przewiewna, lejąca się bluzka etc. )
Podział naturalnych surowcy włókienniczych
Surowce włókiennicze, czyli to z czego zbudowane są nasze ubrania, jaki jest ich skład, możemy podzielić na dwa typy pochodzenia: naturalne i sztuczne. Dziś, ze względu na ponurą pogodę za oknem skupię się na włóknach naturalnych. Jaki koc jak nie wełniany marzy się po powrocie do domu, z kubkiem gorącej kawy i fascynującą książką w dłoni.
Włókna naturalne mogą być dostarczane przez rośliny i zwierzęta.
Włókna roślinne
Włókna roślinne (inaczej - celulozowe) są niezwykle odporne na działanie wody. Poniżej najpopularniejsze surowce pochodzenia roślinnego:
Bawełna - Wytrzymałość bawełny po namoczeniu jest dużo większa niż w stanie suchym - dzięki temu włókna nie uszkadzają się podczas wyciągania i wykręcania materiału.
Bawełna jest miękka i przyjemna w dotyku, dobrze wchłania wilgoć. Przewiewna, lecz jest dobrym materiałem izolacyjnym od niskich temperatur. Bawełnę wykorzystuje się głównie do wyrobu tkanin (odzieżowych, pościelowych) rzadziej - dzianin.
Bawełna jest miękka i przyjemna w dotyku, dobrze wchłania wilgoć. Przewiewna, lecz jest dobrym materiałem izolacyjnym od niskich temperatur. Bawełnę wykorzystuje się głównie do wyrobu tkanin (odzieżowych, pościelowych) rzadziej - dzianin.
Len - Charakteryzuje się dużą odpornością na rozciąganie. Wykazuje wysoką podatnością na gniecenie (nie powraca do pierwotnego kształtu). Materiały są sztywne i mało sprężyste. Ponad to, nie dają izolacji ciepłej. Wytrzymałość włókien wzrasta po namoczeniu. Łatwo się pierze, jest odporny na brud. Zimny w dotyku.
Z lnu powstają głównie tkaniny pościelowe oraz obrusowe i dekoracyjne.
Z lnu powstają głównie tkaniny pościelowe oraz obrusowe i dekoracyjne.
Włókna zwierzęce
Włókna zwierzęce inaczej białkowe, pochodzą z uwłosienia zwierząt. Włókna są wrażliwe na działania wysokich temperatur. Podczas gotowania tracą na wytrzymałości.
Wełna - Pozyskiwana z sierści owiec. Idealny surowiec dla odzieży wierzchniej dzięki wysokiej izolacyjności. Do wełny zaliczamy także wełnę kozią (kaszmir) oraz wielbłądzią (kamel). Wełna podatna jest na odkształcanie przy ruchach ciała, lecz nie deformuje, nie zmienia rozmiarów. Należy jednak pamiętać że nie posiada odporności narozciąganie, dlatego nie radzę sprawdzać jej używać przy zawodach w ciągnięciu wełnianej liny :) Przewiewna, ogrzewająca, w strukturze włókna zachowuje dużo powietrza. Bardzo ważną zaletą jest jej higroskopijność (potrafi wchłonąć wilgoć do 50%). Odporna na wysoką temperaturę, nie gniecie się oraz nie brudzi. Wśród wad należy wspomnieć iż uczula, może podrażniać skórę. Mechaci się, zalecam zaopatrzenie w maszynki do strzyżenia ubrań. Podatna na spilśnianie czego skutkiem jest kurczenie materiału.
Kaszmir - Wełna z kóz kaszmirskich. Bardzo dobrze ogrzewa jednakże charakteryzuje się wysoką ceną. Swetry z kaszmiru są 6 razy cieplejsze niż z owczej wełny. Cienkie włókna z których jest zbudowany powodują przyjemną puszystość. Kaszmir nie zaspokaja popytu na świecie, zostaje on szybko wykupowany przez lokalne firmy. Proponuję szeroko otwarte oczy we świątecznym szale zakupowym w centrach handlowych. Niekiedy na metkach można dostrzec pashminę oznaczającą rodzaj wyrobu, nie rodzaj tkaniny! Producenci nieuczciwe oszukują dlatego uważnie czytajmy metki (ze zrozumieniem).
Moher - Wełna z kóz angorskich. Puszysty, lekki, z połyskiem. Bardzo łatwo się mechaci i kurczy.
Angora - Wełna z królika angorskiego. Delikatna, sprężysta i bardzo lekka. Angora i moher stosowane są jako domieszki do wełny owczej. Przy wyborze takiego ubrania namawiam na chwilę namysłu - aby pozyskać angorę, wyrywa się ją bezlitośnie ze skóry królików, te zaś okrutnie cierpią, bezbronne na ludzkie barbarzyństwo.
Jedwab - Jak może niewiele z nas wie, jedwab powstaje z wydzieliny gąsienicy motyla nocnego. Pod koniec swojego życia, gąsienica zaczyna wydzielać nić która składa się z dwóch włókien elementarnych, całość procesu przeistoczenia się w pięknego motyla, gąsienica tworzy kokon. Tak przygotowany kokon zbiera się a następnie poddaje suszeniu. To dopiero pierwszy krok w całej produkcji lśniącego jedwabiu. Wytrzymałość włókien na rozciąganie jest wysoka, lecz maleje wraz ze wzrostem nasycenia wodą. Z jedwabiu powstają wieczorowe suknie, bielizny, apaszki czy krawaty.
Włókno chemiczne
Podstawowe surowce naturalne mamy więc z głowy. Jednak, pozostał jeszcze jeden, najgroźniejszy syntetyk chemiczny sezonu fall/winter! AKRYL. I to właśnie akryl skłonił mnie do napisania małej ściągawki wiedzy materiałowo-surowcowej. Szukając ciepłego, przyjemnego w dotyku szala na mroźne dni, złapałam się na jednym - 100% akryl. Dlaczego szal w luksusowej jak na handlowe warunki marce, a może nawet i trzech markach, ceny rzędu 100 zł składa się wyłącznie z syntetyku?
Akryl - Dokładniej poliakrylonitryl (PAN). Popularne włókno chemiczne, absolutnie nie pochodzenia naturalnego. Nazywany także aniliną, poliakrylem, ascarylem, acrilanem. Najpopularniejsze włókno sztuczne stosowane przede wszystkimw grubych swetrach, szalikach czy czapkach. Producenci bardzo często jak i bardzo chętnie stosują go jako zamiennik naturalnej wełny. Cena akrylu jest 3-4 krotnie niższa niż cena produktów z naturalnej wełny. Z niewielu zalet nadmienić można to iż chroni przez zimnem, jest sprężysty i miękki - niezwykle nadciągając wszystkie trzy zalety.
I tak, największym problemem akrylu jest bardzo wysoka podatność na ścieranie, mechacenie się. Wysoka skłonność do ładowań elektrostatycznych, czyt. elektryzowanie (po raz kolejny zapragnę o krótkiej ultrakobiecej fryzurze! uwielbiam - ale odpada przy moim kształcie twarzy). Zdolność wchłaniania wody wynosi 1-2% także witajcie zalane potem akrylowe egzaminacyjne bluzki, hurra! Nie izoluje ciała przed niską temperaturą, chłodnym wiatrem. Pamiętajmy także o trzymaniu się z dala od klimatycznego kominku, waniliowych świeczek, mając na sobie słodki akrylowy sweterek - łatwopalny! Rozpala się w 2-3s ponad to, topiąc się prosto na skórę (już tak drastyczniej przy konkluzji).
Jak zatem kupować z głową nie tracąc przy tym połowy oszczędności? Najważniejsza jest metka jak też wspomniałam na początku. Bardzo często spotykane domieszki włókien naturalnych mogą przynieść czasem lepsze skutki niż sądzimy. Jeśli dodatków syntetycznych jest nie więcej niż 20%, zagryzając zęby możemy przyjąć produkt. Dzięki takiemu rozwiązaniu, materiał staje się bardziej wytrzymały (jak wiemy wełna nie jest odporna na rozciąganie) czy też mniej podatny na kłaczkowanie. Proponuje jednak wyglądu nie stawiać nad izolacją cieplną którą dadzą najlepiej 100% naturalne produkty. Poniżej, kilka moich propozycji na ciepłe płaszcze (szaliki, swetry - wkrótce). Warto może znaleźć taki jeden przemyślany cel, o który walczyć podczas świątecznych przecen?
Wyjątkowo się rozpisałam, dałam upust swoim zimowym zagadkom. Uprzedzam, to dopiero I część z życia tkanin i dzianin, mam jeszcze tyyyyle ciekawości do opisania.
Zdjęcie tytułowe - mix - Pinterest.com
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz